2016(e)ko ekainaren 14(a), asteartea

BALE URDINA

Bale urdina munduko animalirik handiena da. 22,6m da mutilaren luzera eta 23,4 neskarena.
Arraroa da animali asko mutilak dira handiagoak baina bueno.
Baleak ez dituzte aginak daukate iletzoak bere ahoan eta ez du jaten ez arrainak ez ezer jaten dute plaktonsak. Ere behar dute joan pizka bat gainazalara joatea botatzeko ura bero zulotik bestela iltzen dira. Baleak pacifikoak dira ez dute atakatzen inori igual nahi gabe ahal dizu jan baina bera ez du nahi jaten duenean bere aho erraldoia zabaltzen du eta etortzen dena barrura joaten da.
Ere batzuetan egiten du salto oso handiak eta gero jauzten denean zalpikatzen du asko.
Bale urdinak ere da ugaztuna.

2016(e)ko ekainaren 13(a), astelehena

PEPETO BASOAN

Asteburuan nire taldeko lagunekin
Galdakaoko Pepeto mendira joan 
nintzen. Basoa ekosistema ederra da
eta oso zaldi politak ikusi genituen.
Bueltak eta bueltak eman genituen eta Pepeton ibai bat zegoen, bai polita.
Oso sorte ona izan genuen, Xabier oso ausarta zen, leku ezezagunera joan nahi zuen baina azkenean, ez ginen joan ez galtzeko. Leku ezezaguna bai polita zela,
basoa zen eta zuhaitz askorekin. Ni joango nintzen. Baina, azkenean ez.
Joaten banintzen ekosistema horretatik leku gehiago ikusiko nituen. Zoritxarrez, oso 
zikina zegoen.






     MESEDEZ EZ ZIKINDU EKOSISTEMA HAIN                       POLITAK!!!!!!!!

NIRE ANIMALIRIK GUSTUKOENA

Nire animali gustukoena pantera da. Jaguarren antzekoa da baina beltza, bere begiak horiak dira.
Bere hortzak 15cm-takoak dira eta bere atzaparrak, 9cm-takoak.
Animali oso konpletoa da. Dauka bizkortasuna, indarra eta azkarra da.
Eta baita ere jaten du denetarik.
Bere etsaia hiena da, oso txarto ibiltzen dira baina panterak irabazten dio. Panterak, hankak oso indartsuak ditu.
Ez da tigrea eta lehoia bezala baina, da indartsua. Lo egiten du zuhaitzetan eta inoiz ez da jausten.
Nik zoo batean ikutu nuen
pantera bateri eta horregatik da nire animali gustukoena.

ANIMALI SUPER ARRAROAK

Ataloa:
Ataloa (Mola mola) Molidae familiako ur gaziko arraina da, mundu osoko ur tropikal eta epeletan bizi dena. Arrain osteiktienik astunena da, 1.000 kilogramo baino gehiago izanik.
2’5 m-rainoko luzera izaten du. Gorputza, hegalak barne, luze baino altuagoa du. Arre kolore iluna edo grisa, eta azal zakarra ditu. Askotan ur gainean azaltzen da albora etzana. Mundu osoko itsaso tropikaletan bizi da.

BAZENEKIEN GAUZA HAUEK AZERIEI BURUZ?

Resultado de imagen de azeriaAzeriak txakurraren familiako haragijale txikia da.  Otsoa eta txakurra bezala, mutur zorrotza, belarri handi eta hiruki formakoak eta buztan luzea dauzka.
Ezaugarri batzuk:
Begietako niniak, katuarenak bezala, txikitu egiten zaizkio. Gauza geldiak ez ditu oso ondo ikusten, baina, bestalde, ez du arazorik gauez ikusteko.Usaimena ere oso garatua dauka, eta salto egiten duenean, buztana erabiltzen du oreka mantentzeko. Belarriak, alde guztietara mugi ditzake. Soinu oso arinak entzun ditzake, urrutitik badatoz ere. Azeriak aharrausi egiten duenean, bere 42 hortzak ikusten zaizkio, batez ere, lau letagin luze eta zorrotzak.
Resultado de imagen de azeriaFamilia:
Azeri mota ezberdinak, txakur,otso, txakal eta koioteak bezala, kanidearen familiakoak dira. Denak ezagutzen dira lasterkari onak direlako eta entzumen eta usaimen fina dutelako. Lau azeri mota daude, orokorrean.
  • Azeri gorria: txakur ertain baten tamainakoa da. Larru gorrixka du, neguan luzeagoa dena. Ia mundu guztian bizi da.
  • Fenek azeria: mota guztietatik txikiena da hau. Belarri handiak ditu eta edozein soinu entzun dezake. Basamortuan bizi da.
  • Azeri artikoa (Alopex lagopus): belarri txikiak ditu eta larrua zuria. Ipar poloan bizi da.
  • Azeri grisa: gris koloreko larrua du. Katu bat bezain arin igotzen da zuhaitzetara eta Ameriketan bizi da.                                                                                                                                                      
Elikadura:
Azeriak gauez bakarrik ehizatzen du. Bere usaimen eta entzumen finari esker, edozein harrapakin ehizatzen du, bai karraskari txikiak eta baita txori eta untxiak ere. Harrapakina oso handia bada, gordelekura eramaten du, janaria erreserban edukitzeko. Ugaztun honek denetarik jaten du: haragia, intsektuak, zizareak, txorien arrautzak, txorikumeak, saguak, hegazti handiak, untxiak... eta kasu batzuetan frutak ere bai.
Ugalketa:
Azeria, ugaltzeko garaiaz geroztik (neguaren hasieratik erdialdera) bizi da bikoteka. Arra emearekin egoten da kumeak elikatzeko. Emeak hilabete eta erdiz eramaten ditu kumeak sabelean. Erditzeko, gordeleku bat aurkitzen du. Hiru kumetik zortzira arte izaten dituzte normalean baina kasu batzuetan hamabi ere bai. Jaiotakoan, kumeak larru beltz batez estalita daude. Hamalau egun eduki arte, ez dute begirik irekitzen eta sei asterekin gordelekua uzten dute.
Kumeak amak zaintzen ditu normalean, baina batzuetan arrak edo beste emeren batek janaria eramaten du gordelekura. Bi asterekin 1 kg pisatzen dute. Bostekin 3 kg baino gehiago eta helduak dira bederatzi-hamar asterako.
Ohiturak:
Azeriak ezkutuan egiten du bere gordelekua eta haitzen arteko zulo batean edo enbor zahar batean egin dezake. Animalia bakartia izan arren, bikotean bizi daiteke edo ar bat eta hiru emeko taldeetan. Bere lurrak markatzen ditu eta ezezagunen bat aurkitzen badu, oihu eta borrokan egiten du bota arte. Usainagatik jakiten du eme bat pasa den, ar bat edo azeri gazte bat.
Arerioak:
Arerioak ere baditu azeriak: katamotza eta arranoa batik bat. Kumeei erasotzen diete normalean. Kumeak ohartarazteko, arrak zaunka egiten du, emeak berriz oihu. Eta areriorik handiena, noski, gizakia da. Orain dela gutxi arte, Inglaterran azeria ehizatzea kirol bat zen. Bere larruarengatik ere hiltzen zen. Baina oraindik mundu guztian aurki daitekeen espezie bat da eta hori da bere buruargitasuna eta erresistentzia frogatzen duena.

PARADISOAK

Resultado de imagen de landa de vitoria
Hau Landako urmael bat da
"Paradisoa" leku oso politak eta harrigarriak diren lekuak dira. Mota askotakoak daude, baina denei ez zaizkigu leku berdinak gustatzen. Niri adibidez, mendia, hondartza eta horrelako lekuak "paraisoak" iruditzen zaizkit. Hondartzetako bat Gernikakoa da, han oso putzu poltsak sortzen direlako, area fina delako eta ura berdexka delako, eta mendia (baina ez da guztiz mendia) Landakoa natura asko duelako eta urmaelak daudelako.  
Las medulas, Arboleda... ere oso paisai politak dira, beraz, esan dezaket "paraisoak" direla                                                  
Eta hau Gernikako hondartza bat

HONDARTZA


url.jpgAsteburuan hondartzara joan nintzen eta futbolean jolastu genuen. Hondartza badakizuenez area eta ura dauka. Nire kanpingeko hondartza oso polita da . Hiru ekosistema nahastatuta dira: Basamortua, itsasoa eta zelaia. Dunak ditu baina salto egiterakoan belarrarekin mina hartzen duzu eta hori da txarra.Hondartzetan ur naturala dago eta ezin da jakin hotza edo beroa egongo denik. Nik gustoko dut ur hotza eta nire kanpinekoa oso hotza dago.
      

             HONDARTZAK OSO ONAK DIRA!!!!

EKOSISTEMA

Toki bakoitzeko inguruak eta han bizi diren bizidunek osatzen duten sistemari ekosistema deitzen diogu.
Ekosisteman animaliak eta beste bizidunak daude. Ekosistemak mota askotakoak daude, adibidez: oihana, hau  da nire ekosistemarik gustukoena. Hor daude animali asko eta ere landare asko, Ekosistemak guztiak politak dira.

2016(e)ko ekainaren 6(a), astelehena

NIRE AITITEREN LAU KATU TXIKIAK

Larunbatean joan nintzen nire aititearen etxera. Eta aurkitu nuen nire aitite kaxa batekin eta ziren katu oso txikiak eta oso pozik ipini nintzen, gero hartu nuen bat eta zen oso potxolo, nire hatzamarra bezalakoa.
Ez zekiten marraka egiten, bakarrik zarata. Ziren lau, hiru beltzak eta bestea zuria eta marroia.
Nire gustukoena zen beltzena eta deitu nion "Blaqui",  zen politena eta indartsuena.
Beti edo lo egiten zuten edo borrokatzen ziren,
oso politak ziren denak!!!!!!!!!

2016(e)ko ekainaren 1(a), asteazkena

HAINBAT GAUZA KILKERREI BURUZ

Resultado de imagen de grillosBAZENEKIEN KILKER BATEK TENPERATURA ERREGULATZEN DUELA?

Tenperaturak dena hunkitzen du, bereziki bizidun bateri egokitzen dizkion prozesu kimikoak, eta haiei “metabolismoa" deitzen diegunak. Eta ondorioz kilkerrak ezin dute beraien gorputzeko tenperatura erregulatu, horregatik haien prozesuen abiadura honekin aldatzen da. Hau da, zenbat eta bero gehiago, haien prozesu biologikoen abiadura handiagoa du.
Gu kilker baten metabolismoa edukiko bagenu, 37 gradura egoteko gaitasunik gabe, gure tenperaturaren pertzepzioa kanpoko tenperaturarekin aldatuko litzateke, eta gure orkestrak entzungo ziren... kilkerren kantua bezala.
Interesgarriena da matematikazko erlazio bat dagoela tenperatura giroaren eta kilker batek maiztasunarekin lortzen duen soinua egitearen artean, hobeto esanda txalo bat dela: (Cpm / 5) - 9 = T)
Cpm minutuko kantuak dira eta T giro temperatura Celsius graduetan. Ekuazio horrekin, posiblea da temperatura egokiena mugatzea kilkerrari borobiltzen dion airea.
ZER ESATEN DUTE KILKERRAK (KRI-KRI) EGITEN DUTENEAN?
Ikertzaile nazioarteko talde bat  "Bristol" Unibertsitatetik gidatuta gizonezko kilkerrak haien hegoekin egindako soinua bikotea erakartzeko dela ikertu dute, eta gero eta energia gehiagorekin hegoak igurtzi gero ta handiagoak dira. Kasu honetan kilker tenorrei ez dute eztarria afinatu behar: hegoak igurtziz bibrazio durunditsu eta bizia eragin ditzateke. Sortzen duten mezua hau da: "hemen nago eta handia naiz". Egiten duten soinua emeek gizonei aurkitzeko da, eta kasu honetan gizonezko kilkerraren tamaina inportantzia du handiagoak direnak hobeagoak dira naturan baliabideak bilatzeko orduan.